31 May 2011

a quadratura do círculo

INTERLINGUA
Le alchimia del linguas

Nos designa per linguas contribuente, grosso modo, ille linguas que, directe- o indirectemente, apporta nove parolas al vocabulario international. Assi, e  anglese e sanskrito, per exemplo, es linguas contribuente, ben que  anglese ha particularitates – como nos videra plus infra.

Del arabe al zulu, al minus virtualmente, omne linguas pote fornir un o plus parolas – proviste que illos seque le requirimentos stipulate per le creatores de interlingua –, e assi, esser un lingua contribuente al inricchimento del lexico international.

Plus specificamente, totevia, un lingua contribuente es cata un del septe linguas concipite originalmente como le sphera de action (preferite) ubi on pote seliger, e ubi es presente, le majoritate del unitates lexical possibile a extraher secundo le methodos e technicas enunciate in le IED. Inter ille septe linguas (sex unitates, per tractar espaniol e portugese como un sol unitate), se trova duo grande gruppos, a saper: 1) le linguas fonte (espaniol, portugese, italiano, francese e anglese); e 2) le linguas supplementari, complementari o, ancora, accessori (germano e russo). Germano e anglese pertine al mesme familia (germanic) e, insimul con le linguas fonte forma le radio de action al qual Alexander Gode appellava Romania (io refere le nomine de Gode proque non tote le linguistas es de accordo in includer Germania ibi, e il me pare pertinente que ille lo faceva). Que nos pensa, per exemplo, al casos grammatical del latino...

Le linguas fonte potera ancora esser dividite in duo subgruppos: le subgruppo del linguas romance (espaniol, portugese, italiano e francese) e le subgruppo del lingua anglese, constituite de un sol elemento (a iste insimul on sole nominar lo sphera anglo-romance, que nos supra designava (anque) linguas fonte). Un altere possibile division, intra le linguas romance es le familia del linguas iberic, portugese e espaniol.

Assi, nos ha, per parlar stricto sensu, tres familias lingual del quales interlingua va obtener le plus grande parte de su vocabulario. Le familia romance (cf. supra), le familia german (anglese e germano) e le familia slave (russo), omne illos pertinente al branca indoeuropee. A ille branca pertine ancora multe altere linguas (europee e extraeuropee) que forni vocabulos a interlingua como, per exemplo, danese, svedese, nederlandese, sanskrito, etc. Illos es parolas que debite a lor internationalitate entra directemente in le lexico international; il existe plure brancas (como le semitic, solmente pro dar un exemplo) que anque contribue pro le allargamento del lexico de interlingua.

In summa: interlingua es le nove meravilia del mundo (ancora ignorate), que con un grammatica simplice e per le extraction de milles de vocabulos ab le nucleo dur (le si-nominate sphera anglo-romance, o del linguas fonte) – a vices appoiate super le sphera del linguas supplementari –, ab le lexico de alcun linguas de projection international e ancora debite a su versatilitate in formar nove parolas per le junction de morphemas incorporate in su lexico (capacitate endogene), face de illo le nove ovo de Columbo (del communication sin frontieras ni barrieras).

27 May 2011

e vão 84!

In iste die, Dr. Piet Cleij, le cognoscite lexicographo ha 84 annos. Su grande cognoscimento de linguas, insimul con su vitalitate incredibile, face de iste infatigabile cercator de nove parolas international le plus grande dictionarista de interlingua de omne tempores.
(lege su biographia)

Nos le desira, in iste data special, un felice anniversario. Hurrah!

18 May 2011

ibéria

Iberia

Iberia
belle
pugnalate
Virgine
qui mori
non violate

Tu luctava
cadeva
mutilate
tu sanguine
avergonia
le aciero del spada

Tu negava
al impie
le bucca gelate
Si tu dava sanguine
tu non dava
nihil de plus

Tu moriva
Iberia
tu es sepultate
totevia tu cantara
deman
resuscitate

[Poema traducite ab Jonas Negalha, «Ibéria», in Ibéria - Anistia - Revolução, 1963]
-original hic-

5 May 2011

rip

Péter Kovács reportava un triste nova in Facebook: le morte de su conational Ferenc Jeszenszky, «prime e eminente representante de interlingua in Hungaria» e  «scriptor del manual hungarophone de interlingua». Ancora secundo le redactor de Radio Interlingua, Prof. Jeszenszky decedeva le 21 de april 2011 e su interramento essera le 11 de maio a 15 horas in le cemeterio de Törökbálint. (Vide su biographia)

Como scribe Prof. Stanley Mulaik in su reaction al morte de iste experto in linguas e linguista, anque nos «es multo triste de apprender del morte» de un del pauc personas que dominava de un maniera magistral le stilistica de interlingua. Ferenc Jeszenszky esseva un de mi antecessores como secretario general del UMI inter 1989 e 1991 e anque, insimul con Dr. Piet Cleij, membro del Commission Linguistic, habente essite ancora redactor interimari del magazin Currero, i.a. Es un pena que un persona si importante pro le movimento nos lassava prematurmente al etate de 78 annos...

Regrettabilemente mi planos pro visitar le e cognoscer le personalmente – le proxime anno – non va plus esser un realitate... Totevia, io desira que su anima reposa in pace e presenta hic mi condolentias a su familia (del qual face parte, in le fundo, omne interlinguistas).