o zigurate de babel...

Le narration del capitulo 11 del Genese, capitulo dicite del «Turre de Babel», ha ex­citate le imagination del homines, del auto­res e del pictores.

Desde 10 seculos, le pictores qui repre­sentava le turre, imaginava lo le plus sovente ronde, plus exactemente como un trunco de cono con numerose fenestras. Iste reconstitution ha devenite traditional, probabilemente pro que le turre de Pisa ha inspirate le artistas.

Ma, in le 19e seculo le archeologia ha demonstrate que le turre de Babel in Chaldea non habeva un forma ronde ma de un pyramide quadratic, secundo le exemplo del constructiones de Egypto e de Mesopotamia. Illo era componite de 7 etages. In realitate non existeva un turre de Babel in Mesopo­tamia, ma plures. On ha mesmo retrovate le fundamento de un trentena, que le archeologos nominava ziggurates.

Un ziggurat habeva 7 etages. Su muros esseva ornate de bandas vertical e coronate de dentes. Cata etage esseva pingite de un color differente recordante le cinque planetas cognite in iste epocha.

Le sexte esseva consecrate al luna e pro isto esseva pingite in blanc. Le ultime, aurate, esseva dedi­cate al sol.

In le comencio de iste seculo, le prof. Unger de Berlin ha precisate que le pyramide non esseva circular. Le duo prime etages esseva horizontal, e un grande scala multo inclinate duceva directemente al secunde eta­ge; pois un plano inclinate tornava circum le sequente etages usque le templo que era coperite de un platteforma serviente como observatorio.

Nostre figura monstra le reconstitution exacte de iste turre de Babel, secundo prof. Unger. Si quasi nihil resta de iste cons­tructiones, solmente le fundamentos, isto veni de que le materia utilisate non esseva le petra como in Egypto, ma le simple argilla, crude o mal cocite proque le ligno pro calefacer le furnos era pauco abundante in iste paises.

De plus, in Mesopotamia cade sovente violente pluvias que ruina complete- e rapidemente le plus grande edificios, sin parlar del fluvios, le Tigre e le Eu­phrate, le quales rode sin cessar le base del citates. Le inscriptiones cuneiforme signala sovente le reparationes e le reconstructiones del domos collabite.

On dunque comprende que le turre de Ba­bel, que existeva ancora in le 2nde seculo post JC, es hodie disparite.

Le archeologo André Parrot de Paris ha passate 13 annos de su vita a explorar le sablas de Mesopotamia e exhumate plure citates disparite. Su recercas esseva facili­tate per le discoperta in 1876 de un tabu­letta portante un inscription cuneiforme datate del anno 229 ante JC, e que da un mi­nutiose description del domo del Fundamento del terra e del celo. Secundo iste documento le turre de 7 etages habeva 4 lateres de 90 m e un altor de 100 m. Iste proportio­nes contrari a illos del imagine traditional, troppo allongate, ben concorda con illos de prof. Unger que nos ha reprodu­cite supra.

Appoiante se sur le ultime documentation discoperite, Sr. Parrot precisa que in le culmine del turres o ziggurates trovava se generalmente un sanctuario con numerose portas: illo es le Templo del Manifestation. In le pede del grande scalas, su explorationes ha exhumate un altere sanctuario, iste del habitation. Iste duple sanctuario expli­ca ben nunc, secundo Parrot, le enigma del Turre de Babel: como le egyptios, le habitantes de Mesopotamia, 3.000 annos ante JC, representava le eternitate in le Oceano del celo; alora le turres esseva necesse pro permitter atterrar!

Recipite del prestres in le superior Templo, le Divinitate esseva ducite con pompa in le inferior «Templo del Habita­tion». De facto, Babel significa «Porta de Deo». Isto explica le expression de Jacobo (Genese, Capitulo 28), qui, post su sonio, designante le loco sur le qual ascende le scala, exclamava: isto es le porta del celos.

[Ric Berger, «Le turre de Babel», in Le arte del antiquitate]