- Multe parolas non prova sagessa.
- Bon servitor merita bon salario.
- Un sagio cambia de opinion, un stulto nunquam.
- Il es van instruer pisces como natar.
- Nemo es propheta in su proprie pais.
- Vetule apes non da melle.
- Qui cerca defectos vide nihil altere.
- Le fame es le optime cocinero.
- Parlar e facer son duo cosas differente.
- Mesmo le plus longe die debe finir.
- Exemplo es melior que consilio.
- Persistentia vince resistentia.
- Mesmo le sol ha maculas.
- Le mar accepta omne fluvios.
[Ric Berger, «Sententias francese», in Interlingua, the International Language [Collection pro Interlingua], 1972]
10 Oct 2010
24 Sept 2010
resolução nórdica
On va attender (expectante) le responsas del autoritates nordic e sperar que illos sia positive; si un tal decision va in avante isto esserea le bon cammino (e un bon exemplo) que altere statos sequerea - un vice que le paises nordic, debite a lor statuto economic, politic e social, son un referentia e mesmo un modello que inspira multe altere paises.
Como isto essera possibile e qual directivas pedagogic e didactic on debera prender e sequer, le communicato non lo dice... benque, con le passate experientia in scholas svedese e con le competente activistas de interlingua in ille paises, illo sera certemente un question facile a resolver.
23 Sept 2010
os dez mandamentos de berger
COMO PROPAGAR INTERLINGUA?
Nulle invention propaga se sin effortios e perseverantia. On ha torto de creder que interlingua essera cognite e usate sin le labor e le devotion de ancora multe pioneros. Que le lingua propagara se sol esserea troppo belle. Dunque nostre deber es clar. Ma, como laborar con le plus de efficacia? Ecce alicun consilios dictate per le experientia.
1. Primo ben studiar le lingua, su ressources, su grammatica e su vocabulario, non pro discoperir defectos de fabrication, nam le lingua era facite per specialistas qui cognosceva le linguistica melio que nos, ma pro usar un meraviliose instrumento de intercomprehension pro le diverse populos del planeta.
Studiar anque le principios del altere linguas international pro poter discuter con lor adeptos si le occasion presenta se. Le question de un lingua universal evoca un massa de problemas ubi on non pote vider clar si on non ha alicun ideas general in re illos. Il es essential de cognoscer pro que le altere systemas concurrente son minus apte, lor adeptos non plus habente conscientia de illos a causa de un longe habitude.
2. Le conclusiones trahite de iste comparationes inter le diverse systemas debe tamen esser reservate a discussiones claudite, a litteras private, e non debe esser trompettate in le pressa neutre. Nam le pressa neutre evita attacco contra un partito o credo religiose pro non indisponer le lectores appertinente a iste partito criticate, o religion.
Dunque, exponente le problema del lingua international in un articulo destinate al pressa neutre, evita con cura parlar in re esperanto o altere lingua. On pote multo ben narrar le historia de interlingua sin facer allusion a altere projectos. Il ha sufficientemente a dicer super IALA,, su longe recercas, su sondages in le opinion public, super le avantages del naturalismo. Nulle necessitate criticar esperanto publicamente..
3. On cognosce le tactica usate desde un semi-seculo per le esperantistas: quando un jornal ha publicate un articulo disapprobante esperanto, si mesmo per un parola, illes informa per lor organos le «fidelulojn» invitante les scriber «amase» (= per amassamentos, per multitude) al redactor del jornal culpabile haber aperite su columnas al hereticos. Mesmo istes qui non ha legite le articulo scribe lor «indignation» al redactor!
On pote alora divinar le perplexitate de iste redactor, qui alora promitte se de non plus tractar un thema tanto controvertite e disputate. Tote le effecto del articulo pro interlingua es compromittite, illo que es justo le scopo visate del «fideluloj». Il es ver que le arma retorna se contra iste fideluloj, nam le redactor neutre non plus vole pois signalar «qualcunque lingua» international! Un belle resultato!
Isto non haberea evenite si le autor del articulo habeva evitate qualcunque mention al «KARA LINGVO»!
4. Un tactica melior esserea de responder in private al argumentos evocante esperanto, per litteras personal o circulares preparate in avantia (...). Iste documentos pote facer comprender al interessatos le differentias de conception inter esperanto e interlingua objectivemente, revelante a iste interessatos le opinion del linguistas de profession, opiniones que naturalmente le esperantistas cura non publicar!
Ma, pro isto, on debe semper dar un adresse de secretariato interlingua, in le fin del articulo, o su proprie adresse. Un articulo es tosto oblidate; dunque, pro un effecto durabile il es necesse dar al lectores le possibilitate continuar a studiar le question.
5. Le principal qualitate de interlingua es que illo es immediatemente comprensibile a omne personas cultivate. On debe provar lo presto monstrante textos in iste lingua. Selige un texto secundo le publico del revista neutra. Si illo es un revista religiose, selige textos biblic; si illo es touristic, cita series de parolas, expressiones, conversationes usate in viages, etc. etc.
In fin, si le jornal adressa se a un vaste publico non specialisate, selige phrases de uso currente, per exemplo proverbios que le lectores habera placer de recognoscer sub le vestimentos de interlingua.
On sape que esperanto usa litteras introvabile in le imprimerias e, a causa de isto, il es impossibile citar un texto, forsan expressiones, in qualcunque jornal neutre. in Interlingua iste inconvenientia non existe e on debe profitar de iste differentia
6. Un nove interessato es rarmente convincite del prime colpo (memora vostre proprie caso in le comencio!) Il es necesse de revenir a le, incoragiar le durante un certe tempore. Un proverbio popular dice que on debe ferir plure colpos de martello pro infundar un clavo. Similemente pro le argumentos. Un bon dose de perseverantia es indispensabile pro facer un adepto convincite!
7. Tamen non perde vostre tempore e pena a converter le personas indifferente o hostil. Le mundo es immense e altere numerose adeptos futur attende vos, con le quales vos habera plus de successo. Essaya alicubi.
E justo pro poter recomenciar alicubi, conserva plure copias de vostre articulo. Sovente anque le redactores non insere un articulo, e tamen non reinvia lo retro a su autor. In prevision de iste eventualitate il es prudente haber copias de su prosa que on invia a un altere jornal post un certe tempore, nam le prime copia pote inter tempore parer e alora le secunde publication esserea mal appreciate!
In le dominio del propaganda on debe semper tentar su chance ubique on pote, como un bon commerciante desirante augmentar su clientela. Le successo non veni toto sol, non oblida lo.
8. On auxilia nos semper quando on invia nos un nove traduction, in un lingua national, de un articulo propagative. In iste caso le articulo de nove traducite es reproducite in 50-100 exemplares inviate gratuitemente al traductor pro su propaganda.
9. Semper insister sur le facto que interlingua non besonia (como esperanto) esser apprendite pro esser comprendite. On lege e audi lo ab le prime vice.
10. Non crede que le propaganda es un deber del altere personas plus que le vostre. Omnes debe auxiliar. Un idea, mesmo le optime, non expande se sin longe effortios. Mesmo le religion christian besoniava le abnegation del apostolos in le antiquitate, e illo del monachos in le medievo pro progressar. Sin illes nos esserea ancora in invocar Jupiter e omne deos del Olympo. Ancora hodie existe missionarios in omne pagan paises. Nos son le missionarios del interlinguistica.
[Ric Berger, «Como propagar interlingua?», in Interlingua, the international language (Collection pro Interlingua), 1972]
Nulle invention propaga se sin effortios e perseverantia. On ha torto de creder que interlingua essera cognite e usate sin le labor e le devotion de ancora multe pioneros. Que le lingua propagara se sol esserea troppo belle. Dunque nostre deber es clar. Ma, como laborar con le plus de efficacia? Ecce alicun consilios dictate per le experientia.
1. Primo ben studiar le lingua, su ressources, su grammatica e su vocabulario, non pro discoperir defectos de fabrication, nam le lingua era facite per specialistas qui cognosceva le linguistica melio que nos, ma pro usar un meraviliose instrumento de intercomprehension pro le diverse populos del planeta.
Studiar anque le principios del altere linguas international pro poter discuter con lor adeptos si le occasion presenta se. Le question de un lingua universal evoca un massa de problemas ubi on non pote vider clar si on non ha alicun ideas general in re illos. Il es essential de cognoscer pro que le altere systemas concurrente son minus apte, lor adeptos non plus habente conscientia de illos a causa de un longe habitude.
2. Le conclusiones trahite de iste comparationes inter le diverse systemas debe tamen esser reservate a discussiones claudite, a litteras private, e non debe esser trompettate in le pressa neutre. Nam le pressa neutre evita attacco contra un partito o credo religiose pro non indisponer le lectores appertinente a iste partito criticate, o religion.
Dunque, exponente le problema del lingua international in un articulo destinate al pressa neutre, evita con cura parlar in re esperanto o altere lingua. On pote multo ben narrar le historia de interlingua sin facer allusion a altere projectos. Il ha sufficientemente a dicer super IALA,, su longe recercas, su sondages in le opinion public, super le avantages del naturalismo. Nulle necessitate criticar esperanto publicamente..
3. On cognosce le tactica usate desde un semi-seculo per le esperantistas: quando un jornal ha publicate un articulo disapprobante esperanto, si mesmo per un parola, illes informa per lor organos le «fidelulojn» invitante les scriber «amase» (= per amassamentos, per multitude) al redactor del jornal culpabile haber aperite su columnas al hereticos. Mesmo istes qui non ha legite le articulo scribe lor «indignation» al redactor!
On pote alora divinar le perplexitate de iste redactor, qui alora promitte se de non plus tractar un thema tanto controvertite e disputate. Tote le effecto del articulo pro interlingua es compromittite, illo que es justo le scopo visate del «fideluloj». Il es ver que le arma retorna se contra iste fideluloj, nam le redactor neutre non plus vole pois signalar «qualcunque lingua» international! Un belle resultato!
Isto non haberea evenite si le autor del articulo habeva evitate qualcunque mention al «KARA LINGVO»!
4. Un tactica melior esserea de responder in private al argumentos evocante esperanto, per litteras personal o circulares preparate in avantia (...). Iste documentos pote facer comprender al interessatos le differentias de conception inter esperanto e interlingua objectivemente, revelante a iste interessatos le opinion del linguistas de profession, opiniones que naturalmente le esperantistas cura non publicar!
Ma, pro isto, on debe semper dar un adresse de secretariato interlingua, in le fin del articulo, o su proprie adresse. Un articulo es tosto oblidate; dunque, pro un effecto durabile il es necesse dar al lectores le possibilitate continuar a studiar le question.
5. Le principal qualitate de interlingua es que illo es immediatemente comprensibile a omne personas cultivate. On debe provar lo presto monstrante textos in iste lingua. Selige un texto secundo le publico del revista neutra. Si illo es un revista religiose, selige textos biblic; si illo es touristic, cita series de parolas, expressiones, conversationes usate in viages, etc. etc.
In fin, si le jornal adressa se a un vaste publico non specialisate, selige phrases de uso currente, per exemplo proverbios que le lectores habera placer de recognoscer sub le vestimentos de interlingua.
On sape que esperanto usa litteras introvabile in le imprimerias e, a causa de isto, il es impossibile citar un texto, forsan expressiones, in qualcunque jornal neutre. in Interlingua iste inconvenientia non existe e on debe profitar de iste differentia
6. Un nove interessato es rarmente convincite del prime colpo (memora vostre proprie caso in le comencio!) Il es necesse de revenir a le, incoragiar le durante un certe tempore. Un proverbio popular dice que on debe ferir plure colpos de martello pro infundar un clavo. Similemente pro le argumentos. Un bon dose de perseverantia es indispensabile pro facer un adepto convincite!
7. Tamen non perde vostre tempore e pena a converter le personas indifferente o hostil. Le mundo es immense e altere numerose adeptos futur attende vos, con le quales vos habera plus de successo. Essaya alicubi.
E justo pro poter recomenciar alicubi, conserva plure copias de vostre articulo. Sovente anque le redactores non insere un articulo, e tamen non reinvia lo retro a su autor. In prevision de iste eventualitate il es prudente haber copias de su prosa que on invia a un altere jornal post un certe tempore, nam le prime copia pote inter tempore parer e alora le secunde publication esserea mal appreciate!
In le dominio del propaganda on debe semper tentar su chance ubique on pote, como un bon commerciante desirante augmentar su clientela. Le successo non veni toto sol, non oblida lo.
8. On auxilia nos semper quando on invia nos un nove traduction, in un lingua national, de un articulo propagative. In iste caso le articulo de nove traducite es reproducite in 50-100 exemplares inviate gratuitemente al traductor pro su propaganda.
9. Semper insister sur le facto que interlingua non besonia (como esperanto) esser apprendite pro esser comprendite. On lege e audi lo ab le prime vice.
10. Non crede que le propaganda es un deber del altere personas plus que le vostre. Omnes debe auxiliar. Un idea, mesmo le optime, non expande se sin longe effortios. Mesmo le religion christian besoniava le abnegation del apostolos in le antiquitate, e illo del monachos in le medievo pro progressar. Sin illes nos esserea ancora in invocar Jupiter e omne deos del Olympo. Ancora hodie existe missionarios in omne pagan paises. Nos son le missionarios del interlinguistica.
[Ric Berger, «Como propagar interlingua?», in Interlingua, the international language (Collection pro Interlingua), 1972]
21 Sept 2010
paisagem draconiana
DRACONES
Dracones que vomi fumo,
dracones que vomi gas,
tonnas de veneno,
nubes que le aere non disface.
Dracones con voce de sirenas,
dracones que infecta le aere,
dracones que occide le homines
cruelmente, lentemente.
Le homines ha create dracones;
ille planta dracones die a die;
ille face nascer lo que occide le
in iste dolorose asphyxia.
Le dracones multiplica se...
Vide le gorgas del bestias!...
Le fabricas vomi fumo,
le primaveras jam non nasce.
[Jonas Negalha, «Dracones», in Lingua e Vita nº 90, p.10]
Dracones que vomi fumo,
dracones que vomi gas,
tonnas de veneno,
nubes que le aere non disface.
Dracones con voce de sirenas,
dracones que infecta le aere,
dracones que occide le homines
cruelmente, lentemente.
Le homines ha create dracones;
ille planta dracones die a die;
ille face nascer lo que occide le
in iste dolorose asphyxia.
Le dracones multiplica se...
Vide le gorgas del bestias!...
Le fabricas vomi fumo,
le primaveras jam non nasce.
[Jonas Negalha, «Dracones», in Lingua e Vita nº 90, p.10]
22 Aug 2010
do silêncio à crítica
Si lo que tu va dicer non es plus belle que le silentio, alora non lo dice. Proverbio arabe
Informa te ante de criticar,
e reflecte ben ante de reprochar.
Ante de responder, ascolta attentemente.
Le Sapientia de Jesus Ben Sirach (11:7,8)
La patientia es un arbore de radice amar, ma de fructos multo dulce. Proverbio perse
In se ipse nihil es bon o mal; toto depende de (illo) que on pensa. Hamlet
Informa te ante de criticar,
e reflecte ben ante de reprochar.
Ante de responder, ascolta attentemente.
Le Sapientia de Jesus Ben Sirach (11:7,8)
La patientia es un arbore de radice amar, ma de fructos multo dulce. Proverbio perse
In se ipse nihil es bon o mal; toto depende de (illo) que on pensa. Hamlet
10 Aug 2010
branca flor
LE FLOR BLANC
Illes ha occidite le flores.
Illes ha occidite omne flores.
Un tyrano cruel,
un Herode del botanica,
ha decidite occider omne flores.
Il non pote exister plus flores in iste mundo.
Sed il existe un parve flor
que renasce
post cata vice que mori.
Illo es un flor parve,
sed cata die que renasce
illo es minus parve.
E illo multiplica se:
plure flores nasce
ab le sanguine del flor que mori.
Io cognosce iste flor.
Illo ha accompaniate me semper,
in le aere libere,
intra quatro muros,
in omne locos...
Illo non es un flor rubie como sanguine.
Illo es un flor blanc.
Illo es un flor de pace.
Io cognosce lo:
illo es le flor del futuro.
[Jonas Negalha, «Le flor blanc», in Lingua e Vita, 59.4, p. 4]
Illes ha occidite le flores.
Illes ha occidite omne flores.
Un tyrano cruel,
un Herode del botanica,
ha decidite occider omne flores.
Il non pote exister plus flores in iste mundo.
Sed il existe un parve flor
que renasce
post cata vice que mori.
Illo es un flor parve,
sed cata die que renasce
illo es minus parve.
E illo multiplica se:
plure flores nasce
ab le sanguine del flor que mori.
Io cognosce iste flor.
Illo ha accompaniate me semper,
in le aere libere,
intra quatro muros,
in omne locos...
Illo non es un flor rubie como sanguine.
Illo es un flor blanc.
Illo es un flor de pace.
Io cognosce lo:
illo es le flor del futuro.
[Jonas Negalha, «Le flor blanc», in Lingua e Vita, 59.4, p. 4]
1 Aug 2010
valores: permanência e/ou mudança
In un del libros per Paul Watzlawick veni un curiose exemplo que le anthropologo G. Bateson colligeva in un de su obras e que ille ascoltava ab le habitantes de un tribo de un region costari del Nove Guinea – le quales usava scalias como valuta pro pagar le parve compras quotidian, e petras taliate in forma symbolic [de spiral, forsan] pro le compras plus importante. Illes contava super le maniera spontanee pro cambiar valores que va ultra le conceptos del mentalitate e «intelligentsia» moderne, a saper, le ethica e le fraternitate. Le anthropologo, alora, scribeva le narration del relativitate del valor/es que le humanos attribue al cosas material, nonobstante le indigenas illes ipse facer anque le distinction inter le valores de duo cosas non similar (como es «natural»). Totevia, lo que iste testimonio monstra es le indifferentia «salutar» que ha le habitantes de un del tribos concernente le accumulation de effectos material – in opposition al stadio mental del mundo moderne, ubi le sol valor que pare haber 'valor', le moneta (de cambio), genera alienation (e dissolution in le ordine natura del cosas) e adoration al deo del ultime ritual... Tamen le infantes occidental, a generalmente parlar, pare haber un relation plus o minus salutar con le «vil metallo»... Scribe Watzlawick, Weakland & Fisch:
Per exemplo, le realitate de un billet de banca non reside, in prime loco, in le facto que illo es un morsello de forma quadrangular con certe marcas [symbolic], ma plus tosto in le convention interpersonal [e intergruppal] secundo le qual le billet debe haber un certe valor. ([...]) Un die, quando [le elementos de un del tribos] transportava un de tal petras ab un ad altere village super le estuario de un fluvio, le barca se inverteva e le «moneta» dispareva pro sempre in le lecto del fluvio. Como le duo partes interveniente reguardava lo que occurreva [- al minus tacitemente illes videva que habeva occurrite alco que impediva le cambio normal de succeder -], on ha continuate usar le petra como moneta legal in un grande numero de transactiones ben que, per parlar strictemente, le realitate del valuta solmente continuava exister in le spirito de un importante gruppo de personas.
[Paul Watzlawick et al., «L'art de trouver un nouveau cadre», in Changements : paradoxes e psychothérapie, 1981, p. 117.
Imagine (re)trovate sur le rete.]
Imagine (re)trovate sur le rete.]
Subscribe to:
Posts (Atom)
linguistic terminology
.jpg)
Posts
